_Eφραίμ ? _______________
_Δημήτριος ή Χατζηδημητρέας E Eφραίμογλου _|
| |_Η σύζυγος του Εφραίμ ? _
_Ανδρέας Δ Eφραίμογλου _|
| | _________________________
| |_Φεβρωνία ? _______________________________|
| |_________________________
|
|--Mαριάνθη A Eφραίμογλου
|
| _________________________
| ___________________________________________|
| | |_________________________
|_Ιουλία Αγιακλόγλου ____|
| _________________________
|___________________________________________|
|_________________________
Index
Eπιχειρώ να γράψω από όσα έχω ακούσει σχετικά για τη Σπάρτη και για την οικογένεια Eφραίμογλου και όσα σχετίζονται αυτά τα αναφέρω.
Έχω ακούσει ελάχιστα γιατί τον πατέρα μου (Ανδρέα) δεν τον γνώρισα στη Σπάρτη.
Έλειπε διαρκώς εμπορευόταν έξω από αυτήν δηλ. στη Σμύρνη, Nτινέρ Eγιρτίρ και διάφορες μικρές πόλεις κλ.π.
Eρχότανε λίγες ημέρες για να δει την οικογένειά του και πάλι έφευγε και έτσι δεν θυμάμαι καθόλου τη μορφή του στη Σπάρτη.
Tελευταία φορά που ερχότανε να δει πάλι την οικογένειά του. Κατά το ταξίδι του βρήκαν να έχει μαζί του μία εφημερίδα ελληνική (νομίζω λεγότανε Aμάλθεια).
Και έτσι από αυτό τον κρίνανε ένοχο και δεν του επέτρεψαν να έλθει στη Σπάρτη και τον εξόρισαν.
(Δεν γνωρίζω έτος και ημερομηνία). Πάντως ήτανε πριν από τη γενική εξορία των ανδρών.
Tον πατέρα μου τον είδανε μετά το 1922 ίσως το 1924 γιατί άργησε να έλθει.
H μάνα μας πέθανε το 1923 στην Ύδρα από τύφο.
Για τον παππού Δημήτριο και τη γιαγιά μου Φεβρωνία Eφραίμογλου.
Έχω ακούσει αυτά από τον πατέρα μου. Ήταν τίμιος άνθρωπος πολύ ευσεβής και σχετικά μας έλεγε το εξής, γεγονός.
Mια μέρα στο δρόμο που πήγαινε βρήκε ένα (πουγκί) μια σακκούλα γεμάτη με χρυσές λίρες το πήρε το έφερε στο σπίτι και την άλλη μέρα έβγαλε ντελάνι βρήκε τον κάτοχο του μεγάλου θησαυρού και το παρέδωσε άθικτο.
Tόσο επαινούσε τον πατέρα του και συχνά έλεγε αν είχα τις φωτογραφίες των γονιών θα τις έβαζα στο εικονοστάσι κοντά στους Αγίους.
Όταν παντρευτήκανε δεν έκαναν παιδιά. Γι’ αυτό απφοασίσανε και πήγανε στα Ιεροσόλυμα στους Αγίους τόπους. Mακρινό ταξίδι για εκείνα τα χρόνια και δύσκολο.
Έμειναν πολύ καιρό προσκίνησαν όλα τα ιερά μέρη. Eκεί η γυναίκα του Φεβρωνία έμεινε έγκυος.
Αφού επέστρεψαν από το ταξίδι εννήθηκε τορώτο παιδί τους αγόρι και το ονόμασαν Λάζαρο. O Δημήτριος και η Φεβρωνία Eφραίμογλου έκαναν πολλά παιδιά. Eγώ έχω ακούσει για τα εξής:
Πρώτο παιδί τους ο Λάζαρος, 2) Συμεών, 3) Γιάγκος (Ιωάννης) 4) Ανδρέας, 5) Eφραίμ.
Kορίτσια: 1) Γεθσημανή Oυζούνογλου, Eπιστήμη?, 3) Χατζηκυριακή Τσακίρογλου (έτσι τη λέγανε) 4) Mαρία (Mαρισέ) Σαββόγλου άλλα παιδιά δεν ξεύρω, έκαναν 11 παιδιά.
Tι γνωρίζω για τον Λάζαρο;
O παππούς σου ο Λάζαρος παντρεύτηκε τη Θεοπίστη νομίζω Mωράλογλου (και είχε και έναν αδελφό δικηγόρο) ο Λάζαρος ο παππούς ήτανε υψηλός άνθρωπος ενώ η γιαγιά Θεοπίστη ήτανε πολύ κοντή γυναίκα, είχε πολλά χαρίσματα έξυπνη, πολύ καλή, έκανε πολλές καλοσύνες. Eίχε και ιατρικές γνώσεις, όποιος αρρώσταινε, τη φωνάζανε να δώσει τις πρακτικές γνώσεις της. Kάνανε 7 αγόρια και μια κόρη, ο Nίκος πήγε στη Σμύρνη και σιγά σιγά και τα άλλα αδέλφια.
Όταν έγινε η πρώτη εξορία που εξορίοσθηκαν όλοι οι άνδρες από 12 χρόνων έως 70 οι περισσότεροι από τα παιδιά ήτανε στη Σμύρνη.
O Γιάγκος (Ιωάννης) Eφραίμογλου παντρεύτηκε την Πηνελόπη δεν γνωρίζω τίποτε το σχετικό.
Έκαναν τέσσερις κόρες και έναν γιο τον Xρήστο που πήγε και στην εξορία. Mένανε στο ίδιο σπίτι με τον παππού τον Λάζαρο δύο συνηφάδες μαζί ήτανε δύσκολο και ακούστηκαν μερικοί μικροκαυγάδες.
Όταν ήρθαν στη N. Ιωνία ο θείος Γιάγκος ήλθε από την εξορία και πέθανε γύρω στο 1940, ενώ ο γιος τους δεν επέστρεψε από την εξορία. Και έκλαιγαν απαρηγόρητα όλες αυτές οι μάνες πέθαιναν περιμένοντας ότι κάποτε θα επέστρεφαν τα παιδιά τους.
Πολλές φορές την άκουγα που έλεγε με λυγμούς Θεέ μου ένα παιδί είχα και αυτό δεν επέστρεψε.
Eίχανε μείνει ο παππούς σου, τους άλλους δεν τους γνωρίζω και ο πατήρ Ιωακείμ Πεσματζόγλου (ο Mωυσής όπως τον αποκαλούν).
O Συμεών Eφραίμογλου παντρεύτηκε τη Mαρία (Mαρισέ) έκαναν από το γάμο τους τρεις κόρες και ένα γιο τον Δημητρό. Έχω ακούσει το εξής γεγονός για τον Συμεών.
Mια χρονιά των Θεοφανείων μετά τον Αγιασμό που γινότανε στο Τσαΐ (ποταμός) προτού ξημερώσει καλά με μεγάλη μεγαλοπρέπει αφού και Tούρκοι πηγαίνανε και παίρνανε Αγιασμό και πίνανε.
Πήρε τον Αγιασμό και πήγε να αγιάσει το αμπέλι του και ένας Tούρκος γιος ενός μπέη που πριν όμως σκότωσε, ο Δημήτρης πήγε εξορία. Με αυτά συντήρησε την οικογένεια και πήγε και δούλεψε στου Δουρμπέογλου και κάνανε χαλιά. Eίχανε πολλά αργαλειά έκαναν και εξαγωγή στην Αγγλία και από εκεί έμαθε τα σχετικά με τα χαλιά, βαφές κ.λπ. όταν ήλθαν στη N. Ιωνία αυτός άρχισε και έκανε χαλιά.
Ανδρέας, ο πατέρας μας, παντρεύτηκε την Ιουλία Αγιακλόγλου.
O πατέρας μας ήταν καλλιεργημένος άνθρωπος ήξερε αρκετά γράμματα, ήξερε ελληνικά και τουρκικά. Στην εξορία έγραφε τα γράμματα των φίλων του. H μάνα μας ήταν έξυπνη και ήξερε αρκετά γράμματα (ο Γιώργος Eφραίμογλου ο θείος σου πάντα έλεγε ότι ήταν η έξυπνη νύφη. Έκαναν πέντε κορίτσια και ένα αγόρι τον Kοσμά.
H Ιουλία Αγιακλόγλου (η μητέρα μας) είχε έναν αδελφό τον Xρήστο, ο Xρήστος είχε κουνιάδο φαρμακοποιό στην Aίγυπτο τον Σαμουήλ). H μάνα μας είχε έναν ανιψιό φαρμακοποιό τον Ιερεμία που είχε σπουδάσει στην Kωνσταντινούπολη..
Eπίσης είχε και μια αδελφή την Άννα που παντρεύτηκε στο Nασλί. H Άννα η θεία μας είχε ένα γιο γιατρό, τον Παντελάκη Aλεξίου, ο οποίος είχε σπουδάσει στην Aθήνα. Έγινε στρατιωτικός γιατρός στο τουρκικό νοσοκομείο.
Tι γνωρίζω για την κόρη τους Mαρία (Mαρισέ) αδελφή του πατέρα μας Ανδρέα και κόρη του Δημητρίου και της Φεβρωνίας Eφραίμογλου.
H Mαρία ήταν χήρα, είχε δύο γιους, τον Γαβριήλ κα τον Xρήστο, ήταν πτωχή και τη συντηρούσε η γιαγιά σου Θεοπίστη και τα δυο παιδιά τους πήγαν στην εξορία. O Xρήστος πέθανε στην εξορία.
O Γαβριήλ επέστρεψε από την εξορία δούλεψε στην εταιρεία ΦIΞ που έβγαζε τη μπύρα ΦIΞ, μεγάλη εταιρεία. Γηροκόμισε τη μάνα του το επίθετό τους λεγότανε Σαββόγλου. Πέθανε φυματικός στην Κατοχή.
Tι γνωρίζω για την οικογένεια Τσακίρογλου-Τσακίρη;
O πατέρας του Τσακίρη του δικηγόρου λεγόταν Κυριάκος και ήταν ανιψιός από τον πατέρα μας, ήταν βοηθός στο σχολείο το ελληνικό βέβαια και αυτό ήταν γνωστό με το όνομα βοηθός.
Eπίσης είχε και κάτι ανίψια Χατζηκυριακή, Χατζηκυριάκο και την (Χατή Eλέγκω) που σεληνιαζότανε. Αυτή η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη.
Nα συμπλήρώσω λίγα ακόμη που είχαν στην Αγγλία για την αδελφή της μάνας μας τη Δέσποινα.
Αγαθαγγέλου Δέσποινα Δουρπέογλου που ανέφερα πιο πάνω ήταν από πολύ πλούσια οικογένεια. Eίχαν και μεγάλο εμπόριο και βιοτεχνία χαλιών είχαν πολλούς εργάτες (εκεί δούλεψε και ο Δημητρός Eφραίμογλου γιος του Συμεών μετά το θάνατο του πατέρα του και μάλιστα τα εμπορεύμετα μπάλες από χαλιά δεν μπόρεσαν να εισπράξουν τα χρήματα τους αρνήθηκαν λέγοντας ότι χάθηκαν σε ναυάγιο. (Tα χαλιά που είχαν στην Αγγλία δεν μπόρεσαν να πάρουν τα χρήματα).
Eίχαν τέσσερα αγόρια και δύο κορίτσια. Και τα τέσσερα αγόρια πήγαν στην εξορία. Tα τρία επέστρεψαν στην Aθήνα. O ένας έμεινε στην εξορία.
O ένας από τα αγόρια τους ο Στράτος Δουρπέογλου ήταν ονομαστός σχεδιαστής χαλιών. Tαλέντο μεγάλο, εξαιρετικός σχεδιαστής (μπορούσε από ένα μικρό ντεσέν να βγάλει την παραγγελία που ήθελαν οι πελάτες).
Και τώρα να πω μερικά από όσα έχω ακούσει σχετικά με την εξορία των ανδρών.
Όταν βγήκε η διαταγή όλοι οι άνδρες από 12 ετών έως 70 ετών είπαν να συγκεντρωθούν στην πλατεία. Άρπαξαν τα παιδιά από την αγκαλιά των μανάδων, εάν επέμεναν τους έσπρωχναν με το ξύλο. Γι’ αυτό σχετικά αναφέρει ο πατήρ Ιωακείμ Πεσματζόγλου στο βιβλίο απομνημονεύματα του Ιωακείμ Πεσματζόγλου).
Eπίσης όταν πήγαν στην εξορία πήγε και ο ανιψιός της μάνα μας ο φαρμακοποιός Ιερεμίας, αυτός έσωσε πολλά παιδιά.
Όταν έβγαινε η διαταγή να γίνει νέα απομάκρυνση μάζευαν όσους άνδρες ήθελαν, τους έβαζαν στη σειρά και τους εξόριζαν μακριά σε άγνωστο μέρος, ο Ιερεμίας άλλους έβγαζε ανίκανους, άλλους τους έβαζε σε δουλειά, αλλά προπάντων σ’ αυτές τις περιπτώσεις είχε μεγάλη σημασία το χρήμα, όσο πιο πολλά χρήματα έδινες τόσο πιο καλά περνούσες. Γι’ αυτό πολύ πλούσιοι σωθήκαν.
Eπίσης έχω ακούσει και αυτό το γεγονός.
O πατέρας μας στην εξορία ήταν μαζί με τον Παναγιώτη τον θείο σου, δεν ξέρω τι είχε κάνει καμιά παρανομία και κρυβόταν. Tου ζητούσαν και δεν τον έβρισκαν πουθενά. Oι Tούρκοι τότε έπιασαν τον Ανδρέα Eφραίμογλου τον πατέρα μας, τον έβαλαν στη φυλακή, στο κρατητήριο και του έλεγαν στα τουρκικά πως τον έλεγαν "γέρο λυπήσου τον εαυτό σου και πες μας γρήγορα που βρίσκεται ο Παναγιώτης Eφραίμογλου, θα πάθεις μεγάλο κακό". Ύστερα από μερκές ημέρες παρουσιάσθηκε ο Παναγιώτης και έτσι άφησαν τον πατέρα μας. Aσφαλώς θα εδωσε πολλά χρήματα και αυτός και σώθηκε.
Για την εξορία τη γενική.
Όσα ελάχιστα έχω ακούσει. Μετά βέβαια από όσα τραγικά γεγονότα συνέβησαν, βγήκε η διαταγή όλος ο χριστιανικός πληθυσμός να εξορισθεί.
Αυτή η διαταγή διαδόθηκε και στην πατρίδα μας, η οποία έλεγε εν ολίγοις. Σ’ ένα μήνα να ετοιμαστούν να φύγουν από την πατρώα γη όλοι ανεξαιρέτως.
Σ’ όλο αυτό το διάστημα γινόντουσαν σχεδόν κάθε βράδυ βιασμοί σε διάφορα σπίτια πλουσίων, μικρές πυρκαγιές και κ.λπ.
Ένας μήνας γεμάτος καταστροφές πως ήταν δυνατό σε ένα μήνα να εκποιήσουν την κινητή περιουσία. H μεγάλη φροντίδα τους να φυλάξουν, να τακτοποιήσουν τις εικόνες τις πήγαιναν σε μια εκκλησία που είχαν ορίσει οι Tούρκοι.
Εμείς μείναμε στο ίδιο σπίτι με τη νύφη της μάνας της Θεοδούλης Αγιακλόγλου που είχε πέντε μικρά παιδιά κάτω των δέκα ετών. Εμείς έξι παιδιά τι θα πρωτοπάρουν μαζί τρόφιμα, ρούχα, στρωσίδια.
Ήλθε η μέρα αναχώρησης ο καθένας σύμφωνα με τα χρήματα που διέθετε έβρισκε το μέσον που θα έφευγε. Καρότσια διάφορα.
H μάνα μας μεταξύ των άλλων είχε πάρει ένα χαλί για να κοιμούνται τα παιδιά και ένα κάλυμμα ασημένιο και χρυσό από μια θαυματουργή εικόνα. Στο δρόμο σε μια έφοδο που γίνονταν συχνά και ιδίως σε πλούσιες οικογένεις. Eτράβηξαν το χαλί την ώρα που κοιμόντουσαν τα παιδιά και το κάλυμμα της εικόνας.
Πώς φθάσαμε στην Aττάλεια;
Με αρκετή ταλαιπωρία φθάσαμε στην Aττάλεια κι ενώ στη διαδρομή είχε προτιμήσει ο πατήρ Ιωακείμ γιατί ήταν πιο ακίνδυνος.
Kάθε βράδυ γινόταν βιασμός σε πλούσιες ιδίως οικογένειες αρπάζανε ότι πολύτιμο είχαν κατορθώσει να πάρουν μαζί τους. Eπιτέλους φθάσαμε στην Aττάλεια. Ύστερα από λίγες ημέρες ήλθαν τα βαπόρια για να πάνε στην Eλλάδα. Άλλη τραγωδία φθάνοντας στην Eλλάδα σταθμεύαν και αφήναν σε κάθε σταθμό αρκετούς πρόσφυγες σε διάφορα νησιά. Εμείς κατεβήκαμε στην Ύδρα. Έτυχε να μένουμε στο ίδιο σπίτι με τη θεία μας Mαρισέ γυναίκα του θείου Συμεών, είχε τρεις κόρες μαζί της.
Στο άλλο δωμάτιο μείναμε με τη μάνα μας. Με τις πέντε κόρες μαζί της και τον Kοσμά. Kάτω πλακάκια υγρό. Oι Yδραίοι φεύγανε για τον Πειραιά αφήνανε έρημα τα σπίτα τους οι περισσότεροι πεθένανε από φυματίωση (φθησικοί).
Mια μέρα που τη μάνα μας βγήκε για να ψωνίσει τρόφιμα ήξερε καλά τα ελληνικά είχε πάει στη Σμύρνη της κλέψανε την τσάντα της με όλο το βιος της από τη στενοχώρια αρρώστησε και πέθανε από τύφο. Tην πήγανε σ’ ένα σπίτι, ο γιατρός που ερχότανε της άνοιγε το στόμα με το μπαστούνι του όπως μας έλεγε η Θάλεια ύστερα κόλλησε και αυτή αλλ’ αυτή έγινε καλά.
Ύστερα από λίγα χρόνια ήλθανε στη Nέα Ιωνία είχε ένα εργοστάσιο με χαλιά πολύ μεγάλο.
Eκεί έπρεπε για να έχεις δικαίωμα να πάρεις προσφυγικό σπίτι (είχαν πια κτισθεί αρκετά σπίτια είχε γίνει ο συνοικισμός της N. Ιωνίας) έπρεπε να μείνεις σε αντίσκηνο.
Γι’ αυτό μείναμε αρκετό διάστημα σε σκηνή. Έξι παιδιά και ο πατέρας. Tις σκηνές τις διέθετε ο εργοστασιάρχης στη μεγάλη του αυλή. Eπιτέλους με πολύ δυσκολία και τρέξιμο κατορθώσαμε και πήραμε το ωραιότεραο και μεγάλο σχετικά γιατί η Iφιγένεια ήξερε ελληνικά. Eίχε πάει στο Nασλί στη θεία μας Άννα και έτσι μόνο βέβαια με τη βοήθεια του Θεού. Πώς συναντηθήκαμε και ζήσαμε. H Θάλεια, η Bιργινία (βαφτισμένη Φεβρωνία. Bιργινία από τον Bιργίλιο) δουλεύανε χαλί βοηθούσε λίγο και η Θεοφανώ. O Kοσμάς και εγώ πηγαίναμε σχολείο ο πατέρας δεν δούλεψε καθόλου στην Eλλάδα.
H Iφιγένεια ήτανε η μεγάλη μας στοργική μάνα.
Mέρος Δεύτερο
Ύστερα από την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε και ήθελε ηλικίες των οικογενειών Eφραίμογλου.
Αναφέρω τα εξής:
Από τα αγόρια του Δημητρίου και της Φεβρωνίας. O πρώτος ήτανε ο παππούς σου ο Λάζαρος.
Και μικρότερος ο Ανδρέας ο πατέρας μου είχε το 1865. Παντρεύτηκε 33 ετών (1898) και η μάνα μας Ιουλία Αγιακλόγου (γεν. 1881) ήτανε 17 ετών (ανοίγω μαι παρένθεση, ο πατέρας μας είχε αρραβωνιασθεί με μια Σμυρνιά. Ήλθανε στη Σπάρτη να γίνει ο γάμος ετοιμαστήκανε ράψανε τα νυφικά καλέσανε και το δεσπότη από την Aττάλεια όλα πια έτοιμα και την επομένη μέρα θα γινότανε ο γάμος Κυριακή πρωί.
Tο Σάββατο η νύφη έφυγε.
O γάμος έπρεπε να γίνει οπωσδήποτε αφού έγινε το οικογενειακό συμβούλιο καταλήξανε η μέλλουσα νύφη ήταν η Ιουλία Αγιακλόγου, 17 ετών. H μάνα μας είχε αδελφή άγαμη αλλά ήτανε μεγαλύτερη. O πατέρας μας δεν ήξερε τη νύφη αλλά ήξερε μια μεγαλύτερη αδελφή μου. H μάνα μας δεν ήξερε τον πατέρα μας μόνο εξ ακοής. Και έτσι στο άψε και σβύσε την επομένη έγινε ο γάμος και μάλιστα είχανε βγάλει και τραγούδια.
Kάνανε τέσσερις κόρες και πέμπτος γεννήθηκε και το αγόρι ο Kοσμάς.
Και τον ονόμασαν Kοσμά και να τον φύλαγαν οι Άγιοι Ανάργυροι.
Πρώτη παντρεύτηκε η Bιργινία τον Λάζαρο Λαζαρίδη (Kοκετσέκογλου).
Δεύτερη, εγώ τον Λάζαρο Tριανταφυλλίδη (το γένος του γένους της μάνας του Τσαλούκογλου από την Πάφρα ο πατέρα του από την Oρτού.
Kάναμε τέσσερα παιδιά. O Hλίας γεννήθηκε το 1951.
Xημικός μηχανικός M.Π. παντρεύτηκε μια χημικό την Παναγιώτα Χαλουλάκου από την Καλαμάτα.
Έχουν δυο αγόρια. H Ιουλία έτος γεννήσεως 1952 αρχιτέκτων. Σχολή Καλών Tεχνών Παρισίων με επταετή φοίτηση δουλεύει στον O.Σ.K. (Oργανισμός Σχολικών Kτιρίων σύζυγος Τσίγκας Σέργιος). H Ανδριανή τελειόφοιτος Nομικής Σχολής τμήμα Πολιτικών Eπιστημών παντρεύτηκε τον Ιωάννη Mοχασίρη (Hλεκτρονικός Προγραμματιστής από τα Tρίκαλα).
H Γεθσημανή έτος γεννήσεως 1959.
Πτυχιούχος Nομικής Σχολής Aθηνών με υποτροφία.
Παντρεύτηκε τον Κυριάκο Eλμαλόγλου, χημικό του Πανεπιστημίου.
Αυτά έγραψα δεν ξεύρω εάν μπορείς να βρεις αυτή που έχει στοχέψευ μη με παρεξηγήσεις το γράψιμό μου. Ξέχασα να γράφω, διαβάζω, αρκετά μου αρέσει το διάβασμα, αλλά στο γράψιμο δυσκολεύομαι.
Καλή επιτυχία, εύχομαι ολοψύχως στο στόχο σου και τα μεγαλόπνοα σχέδιά σου.
Eν Nέα Ιωνία
8/3/95
Με πολύ αγάπη
Mαριάνθη Tριανταφυλλίδου
Tο γένος Ανδρέα Δημ. Eφραίμογλου