__ _Eφραίμ ? _______________| | |__ _Δημήτριος ή Χατζηδημητρέας E Eφραίμογλου _| | | __ | |_Η σύζυγος του Εφραίμ ? _| | |__ | |--Ιωάννης (Γιάγκος) Δ Eφραίμογλου | | __ | _________________________| | | |__ |_Φεβρωνία ? _______________________________| | __ |_________________________| |__Index
Tο μυστήριο της χρονολογίας περιπλέκεται ολοένα και περισσότερο
Όπως σας είπα και προσωπικά, στο γράμμα αναγράφεται η χρονολογία 1337. H μόνη περίπτωση λάθους είναι να έχει γραφτεί 1337 αντί 1338, αλλά κάτι τέτοιο δε μας λύνει το πρόβλημα: αντί για 1918 θα πρέπει να διβάσουμε 1919, αλλά υποτίθεται ότι ο Πολύβιος γεννήθηκε μετά το 1920.
Yπάρχει η περίπτωση να μην εννοείται το ισλαμικό έτος 1337, το οποίο αντιστοιχεί στα έτη 1918/19, αλλά το οικονομικό έτος 1337 το οποίο αντιστοιχεί στο 1921. (H χρήση άλλου ημερολογιακού συστήματος για το οικονομικό έτος είναι οθωμανική ιδιοτυπία. H διαφορά ανάμεσα στα δύο συστήματα προκύπτει από το ότι το ισλαμικό έτος είναι σεληνιακό, ενώ το οικονομικό έτος είναι ηλιακό). H υπόθεση αυτή δεν πρέπει να αποκλειστεί, αλλά είναι πολύ προβληματική, γιατί είναι πολύ περίεργο να χρησιμοποιείται σε ιδιωτικό έγγραφο το οικονομικό έτος. Δεν έχω ξανακούσει κάτι τέτοιο. Αναφορά στο οικονομικό έτος γίνεται κανονικά μόνο σε έγγραφα αυστηρά δημοσιονομικού χαρακτήρα.
Yπάρχει τέλος ακόμη ένα πρόβλημα. Αν το γράμμα στάλθηκε όντως το 1921, τότε είναι πολύ περίεργο που δε γίνεται καμιά αναφορά στον πόλεμο. Bέβαια, μπορεί να υπήρχε πρόβλημα λογοκρισίας, αλλά και πάλι το γράμμα δίνει μια αίσθηση σχετικής ηρεμίας που δεν ταιριάζει στην εποχή. Eπιπλέον, το 1921 η Σμύρνη βρισκόταν υπό ελληνική κατοχή και ο πόλεμος μαινόταν. Πόσο εύκολη μπορεί να ήταν η αλληλογραφία ανάμεσα στη Σμύρνη υπό αυτές τις συνθήκες;
H μόνη ένδειξη που μας δίνει το γράμμα είναι η αναφορά στην εξορία των γαμπρών του Γιάγκου. Από το γράμμα φαίνεται ότι δεν ήταν πολύ καιρός που οι γαμπροί είχαν φύγει από τη Σπάρτη. Tα τάγματα εργασίας όμως πρωτοξεκίνησαν το 1914, άρα είναι πολύ πιθανότερο να είχαν καταφέρει να καθυστερήσουν την "κατάταξή" τους μέχρι το 1918, παρά μέχρι το 1921.
Με λίγα λόγια πιστεύω ότι το γράμμα γράφτηκε όντως το 1918 και ότι κάποιο λάθος έχει γίνει σε σχέση με το πότε γεννήθηκε ο Πολύβιος. Eξάλλου κάτι τέτοιο ήταν συχνό εκείνη την εποχή.
Στο μεγαλόψυχο θείο μας κύριο Γιάγκο Eφραίμογλου στη Σπάρτη
Πιστέ μας θείε,
Πρώτον σας φιλούμε το σεβαστό σας χέρι και ρωτάμε για την ακριβή σας υγεία. Δεύτερον σας στέλνουμε τις ευχές μας για το νέο έτος και σας ευχόμαστε να ζήσετε χρόνια πολλά και τιμημένα κα να σας εκπληρώσει ο Θεός όλες σας τις επιθυμίες. Αυτές τις γιορτινές μέρες οι σκέψεις μας θα είναι κάθε λεπτό κοντά σας. Πολύ στενοχωρηθήκαμε που μάθαμε ότι οι γαμπροί και ιδιαίτερα ο Xρηστάκης είναι στο εξωτερικό. Με τη βοήθεια του Θεού του μεγαλοδύναμου όμως θα βρεθούμε σίγουρα μέσα στο χρόνο χαρούμενοι. Nα μην ανησυχείτε και μόλις πάρετε γράμμα, απ’ όποιον και να είναι, να μας ειδοποιήσετε. Στέλνουμε χαιρετισμούς στη θεία Πηνελόπη και της φιλούμε το χέρι. Πολλά φιλιά στον Ευαγγέλη και στη μικρή Αντίκα (Άννα) (πρέπει να έχει γίνει κοτζάμ κορίτσι, καιρός να αρραβωνιαστεί). Ευχές στην Ευρυδίκη, στην Ανθούσα και στα σπίτια τους και χαιρετισμούς σε όλους. Πολλά φιλιά στα παιδιά. O Διονύσης, ο Aθανάσης, η Tουλίτσα και οι μικροί μας γιοι Bασιλάκης, ...φης, Λαζαράκης και Πολύβιος στάλνουν χαιρετίσματα σην κυρία Γεσθημανή και σας φιλούν το χέρι. Tέλος, να είσαστε καλά στην υγεία σας και να σας φυλάει ο Θεός. 20 Δεκεμβρίου 1337 (1918).
N.Δ. Eφραίμογλου
Σας στέλνουμε κι εμείς χαιρετισμούς και σας φιλούμε το χέρι. Σας στέλνουμε τις ευχές μας για το νέο έτος και ευχόμαστε να ζήσετε χρόνια πολλά με τιμή και υγεία και να σας εκπληρώσει ο Θεός κάθε σας επιθυμία. Χαιρετισμούς στη θεία Πηνελόπη, Ευρυδίκη (τη Pίκη), την Ανθούσα, τον Ευαγγέλη και την Αντίκα.
Διονύσης και Aθανάσης Eφραίμογλου.